دیگ روغن داغ

از دیگ روغن داغ به عنوان بویلر روغن داغ Hot Boiler نیز یاد می‎شود. در واقع باید گفت بویلر روغن داغ نوعی سیستم حرارتی است که انرژی گرمایی را از طریق سیالات گرما دهنده به سیالات گرما گیرنده که در اینجا همان روغن‌های مخصوص حرارتی هستند، انتقال می‌دهد. هدف از طراحی این سیستم ایجاد دمای بسیار بالا بدون استفاده از آب و بخار است.

بالا بردن دما با استفاده از آب و بخار، از ایمنی پایینی برخوردار بوده و به همین از بویلر‌های روغن داغ برای این منظور استفاده می‎شود. در این حالت به دمای بیشتری دست می‎یابیم، اما در عین حال با فشار کمتری مواجه هستیم. روغن در کوئل‌های مخصوصی که برای سیستم طراحی شده است قرار می‎گیرد، روغن داغ در یک مسیر بسته که برای آن در نظر گرفته شده است، دائما در حال جریان است، اصطلاحا گفته می‎شود در حال سیرکوله است.

در ساخت بویلر روغن داغ قطعات و تجهیزات خاصی استفاده می‎شود. آنها باید به‌گونه‌ایی ساخته شوند و در کنار یکدیگر قرار بگیرند که بتوانند فرآیند انتقال حرارت را به درستی انجام دهند. همچنین روغن‌ باید به طور کاملا یکنواخت تحت حرارت قرار بگیرد. میزان دما از اهمیت خاصی برخوردار است. در صورت یکنواخت نبودن گرما، شرایط برای اکسیداسیون روغن فراهم خواهد شد و این امر باعث ایجاد رسوب و لجن می‎شود، به همین دلیل در روغن محیطی اسیدی بوجود خواهد آمد. اسیدی بودن محیط باعث می‌شود در مدت زمانی کوتاه، این سیستم دچار نقص عملکرد شود.

از جمله قطعات و تجهیزات در ساختار هات بویلر، می‎توان به موارد زیر اشاره کرد:

• دیگ روغن
• مشعل. این مشعل تمام اتوماتیک بوده و برای تولید گرم و ایجاد احتراق به کار برده می‎شود.
• پرشر سوئیچ: این قطعه فشار روغن را تنظیم می‌کند.
• صافی و یا همان توری که از جنس تمام استیل بوده و در مسیر برگشت روغن‎ها قرار می‌گیرد.
• ترمومر: از این قطعه برای بررسی و مشاهده حرارت رفت و برگشت سیستم استفاده می‎شود.
• خط لوله انبساط و منبع انبساط
• پمپ سیروکولاتور: این قطعه همانطور که از نام آن پیدا است منجر به چرخش روغن در یک مسیر بسته و تعریف شده می‎شود.

به طور ساده باید گفت، روغن‌های حرارتی داخل لوله و یا به اصطلاح همان کویل‌های ( حلقه‌های) مخصوص قرار دارند، با استفاده از منبع تغذیه، حرارتی بین کویل‎ها ایجاد خواهد شد. آنها می‌توانند به صورت تک حلقه، دو حلقه و سه حلقه طراحی شوند. این امر سبب می‎شود تا روغن شروع به داغ شدن نماید. پمپ سیرکولاتور چرخش روغن را داخل یک مدار تعریف شده برقرار خواهد ساخت.

این امر سبب می‎شود تا روغن همواره گرمای خود را حفظ نمایید. در این رابطه باید به این نکته مهم توجه شود که اولا حرارت روغن نباید آنقدر بالا برود تا زمینه برای احتراق و رسوب فراهم شود و از سویی دیگر باید با کمترین میزان افت فشار در سیستم سیرکولاتور مواجه شد.

برای این منظور اصطلاحا گفته می‎شود، بویلر روغن داغ باید در طی سه پاس کامل حراتی، زمینه را برای انتقال حرارت مهیا نماید. در این سیستم سوخت مصرفی عموما گاز، مازوت و یا گازوئیل خواهد بود.

وقتی صحبت از پاس می‎شود، منظور مسیری است که سیالات از ورود تا خروج طی می‎کنند. به طور مثال اگر سیالات تنها از یک طرف وارد سیستم شده و از یک سمت نیز خارج شوند، در این صورت اصطلاحا به آن تک پاس گفته خواهد شد.  اگر این حالت دو بار اتفاق بیافتد به آن دیگ دو پاس و اگر سه بار اتفاق بود دیگ سه پاسه خوانده می‌شود. به طور کلی دیگ‌های روغن از نظر تعداد پاس به شرح زیر خواهد بود:

• تک پاس
• دو پاس
• سه پاس

دامنه استفاده از دیگ روغن داغ وسیع و گسترده است:

• صنایع تولید مواد شیمیایی: تولید انواع حلال‎ها، چسب، رزین، مواد نفتی، رنگ‎سازی، رآکتو‌ها و ماشین آلات پلیمریزاسیون و گرمایش اتوکلاوها.
• صنایع نساجی: رنگرزی و ماشین آلات تولید
• صنایع چوب
• صنایع غذایی
• صنعت کاغذسازی
• تولید قیر و …

بویلرهای روغن داغ براساس نوع قرارگیری به دو نوع افقی و عمودی تقسیم‌بندی می‌شوند. گفته می‎شود دیگ‌هایی که به صورت افقی قرار می‎گیرند، نسبت به نوع عمودی از بازده و راندمان بیشتری برخوردار هستند.

مزایای دیگ روغن عمودی

• آنها برای نصب به فضای کمتری نیاز دارند.
• تخلیه روغن از آنها بسیار سریعتر انجام می‎گیرد.
• ماندگاری حرارت در آنها بسیار بهتر انجام می‎شود.

مزایای دیگ روغن افقی

• سوختگی و خرابی مشعل در آنها وجود ندارد.
• به راحتی می‎توانید درب‌های آن را باز و بسته نمایید.
• مشعل به راحتی تنظیم خواهد شد
• سرویس آن به مراتب راحت‌تر از انواع دیگ‎های عمودی است.
• دارای اپراتور آسان‎تری است.

دیگ روغن داغ نسبت به بویلر بخار آب دارای مزیت‎های زیر است:

• ایمنی بهتر و بالاتری دارد.
• سر و صدای کمتری دارد.
• احتمال رسوب گرفتگی و خوردگی در آن به مراتب کمتر است.
• مدت زمان کمتری لازم است تا به دمای مورد نظر برسد.
• حجم کمتری نسبت به بویلرهای بخار داشته  و بنابراین می‎توان از آن در فضاهای محدود نیز استفاده کرد.
• در طراحی و ساخت این دیگ‌ها از فولاد نسوز استفاده می‌شود. فولاد نشوز از جمله موادی هستند که در برابر دماهای بالا مقاومت بسیار خوبی از خود نشادن داده و دچار تغییر شکل نمی‎شوند.